GRT là gì? Tất tần tật về the Graph và token GRT

Nếu bạn đang tìm hiểu về lĩnh vực blockchain và dữ liệu phi tập trung, thì việc hiểu GRT là gì là điều không thể bỏ qua. GRT là token gốc của the Graph, một giao thức giúp lập chỉ mục và truy vấn dữ liệu trên blockchain nhanh chóng, hiệu quả. Nhờ công nghệ này, các ứng dụng Web3 có thể truy cập dữ liệu một cách mượt mà và chính xác hơn bao giờ hết. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về GRT, cách hoạt động của nó và lý do tại sao nó trở thành một phần quan trọng trong hệ sinh thái blockchain.

GRT là gì? Google của blockchain

GRT là viết tắt của Graph Token, token tiện ích ERC-20 của mạng lưới The Graph, hoạt động trên blockchain Ethereum. GRT được sử dụng để khuyến khích và điều phối các hoạt động trong mạng, bao gồm:

• Thanh toán phí truy vấn: Người dùng (consumers) trả GRT để truy vấn dữ liệu từ các subgraphs (API mở) được lập chỉ mục bởi The Graph.

• Phần thưởng cho người tham gia: Các Indexer (người vận hành node), Curator (người đánh giá subgraphs) và Delegator (người ủy quyền) stake GRT để tham gia mạng và nhận phí truy vấn hoặc phần thưởng lập chỉ mục.

• Quản trị mạng: Người nắm giữ GRT có thể tham gia bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị, ảnh hưởng đến sự phát triển của giao thức.

Tổng nguồn cung GRT ban đầu là 10 tỷ token, với cơ chế kinh tế được thiết kế khéo léo:

• Tỷ lệ phát hành mới khoảng 3% mỗi năm cho phần thưởng lập chỉ mục
• 1% phí truy vấn được đốt để kiểm soát lạm phát
• Cơ chế này giúp cân bằng giữa khuyến khích tham gia và kiểm soát nguồn cung

The Graph được ví như Google của blockchain, giúp các nhà phát triển truy cập dữ liệu từ các blockchain như Ethereum, Polygon, Arbitrum một cách nhanh chóng thông qua ngôn ngữ truy vấn GraphQL. Tổng nguồn cung GRT ban đầu là 10 tỷ token, với tỷ lệ phát hành mới khoảng 3% mỗi năm cho phần thưởng lập chỉ mục, trong khi 1% phí truy vấn được đốt để kiểm soát lạm phát.

The Graph – Dự án đằng sau GRT

Để hiểu rõ hơn GRT là gì, cần tìm hiểu về The Graph, một giao thức lập chỉ mục phi tập trung được ra mắt vào năm 2018 và triển khai trên mainnet Ethereum vào tháng 12/2020. The Graph được phát triển bởi đội ngũ do Yaniv Tal, Jannis Pohlmann, và Brandon Ramirez dẫn đầu, với kinh nghiệm từ các startup công nghệ và các dự án blockchain như Ethereum Foundation và OpenZeppelin.

Đặc điểm nổi bật của The Graph

Lập chỉ mục dữ liệu blockchain: The Graph sử dụng subgraphs (API mở) để tổ chức dữ liệu từ các blockchain, giúp các DApps như Uniswap, Aave, Decentraland truy vấn dữ liệu nhanh chóng và hiệu quả.

Hỗ trợ đa chuỗi: Ngoài Ethereum, The Graph hỗ trợ các mạng như Polygon, Arbitrum, Avalanche, và IPFS, mở rộng khả năng truy xuất dữ liệu cross-chain.

Hệ sinh thái phi tập trung: Mạng lưới bao gồm các vai trò chính:

• Indexer: Vận hành node, lập chỉ mục và xử lý truy vấn, cần stake tối thiểu 100.000 GRT.
• Curator: Đánh giá và gắn GRT vào các subgraphs chất lượng cao để khuyến khích lập chỉ mục.
• Delegator: Ủy quyền GRT cho Indexer để nhận phần thưởng mà không cần vận hành node.

Tích hợp với DeFi và Web3: The Graph hỗ trợ hơn 12.000 subgraphs và xử lý hơn 6,14 tỷ truy vấn trong Q1/2025, là nền tảng không thể thiếu cho các DApps lớn.

The Graph đã huy động được khoảng 25 triệu USD từ các quỹ lớn như Coinbase Ventures, Digital Currency Group, và Multicoin Capital. Dự án hiện có hơn 200 node Indexer và 2.000 Curator, với hàng triệu truy vấn hàng ngày, khẳng định vai trò quan trọng trong hệ sinh thái Web3.

Lợi ích gì khi đầu tư vào GRT?

GRT từng đạt đỉnh 2,89 USD vào tháng 2/2021, cho thấy khả năng sinh lời đáng kể trong các chu kỳ thị trường thuận lợi. Dù hiện tại giá token đã điều chỉnh mạnh, tiềm năng dài hạn vẫn được đánh giá tích cực.

Với sự phát triển của DeFi và NFT, The Graph đã trở thành cơ sở hạ tầng quan trọng, hỗ trợ trực tiếp các DApps lớn như Uniswap, Aave, và Decentraland. Khi hiểu rõ GRT là gì, bạn sẽ nhận ra tầm quan trọng của nó trong hệ sinh thái Web3.

Người dùng có thể stake GRT để trở thành Indexer, Curator hoặc Delegator, từ đó kiếm được phí truy vấn và phần thưởng lập chỉ mục một cách thụ động.

GRT được giao dịch trên các sàn lớn như Binance, Coinbase, Kraken, với khối lượng giao dịch 24 giờ ổn định khoảng 38-60 triệu USD (tính đến tháng 3/2025).

Rủi ro nào cần lưu ý

Giá GRT hiện tại (khoảng 0,099 USD vào tháng 3/2025) thấp hơn đáng kể so với mức đỉnh, giảm -96,7% từ ATH. Điều này cho thấy rủi ro biến động giá cao trong ngắn hạn.

The Graph phải cạnh tranh với các dự án tương tự như Chainlink (oracle) và các giao thức lập chỉ mục khác, đòi hỏi sự đổi mới liên tục để duy trì vị thế.

Dù hoạt động theo mô hình phi tập trung, người dùng vẫn có thể gặp rủi ro bảo mật từ ví hoặc sàn giao dịch nếu không được bảo vệ đúng cách.

Việc phát hành mới 3% mỗi năm có thể làm giảm giá trị GRT nếu nhu cầu truy vấn không đủ lớn, mặc dù có cơ chế đốt 1% phí truy vấn để giảm lạm phát.

Dù mang lại tiềm năng đầu tư hấp dẫn và cơ hội thu nhập thụ động, GRT cũng đi kèm với những rủi ro như biến động giá mạnh và cạnh tranh khốc liệt. Để thành công với GRT, hãy bắt đầu bằng sự nghiên cứu kỹ lưỡng, đầu tư với số tiền hợp lý và không ngừng khám phá tiềm năng của The Graph trong tương lai số hóa đầy hứa hẹn!