Dự luật mới của Mỹ cấm các quan chức phát hành Memecoin

Dự luật mới của Mỹ – Modern Emoluments and Malfeasance Enforcement (MEME Act). Dự luật này do các thành viên Đảng Dân Chủ tại Hạ viện đề xuất vào ngày 27 tháng 2 năm 2025, nhằm cấm các quan chức cấp cao của chính phủ Mỹ phát hành, tài trợ hoặc quảng bá các memecoin – loại tiền mã hóa thường mang tính chất đầu cơ và gắn liền với các xu hướng văn hóa hoặc nhân vật nổi tiếng. Vậy dự luật này là gì? Nó tác động như thế nào đến thị trường memecoin?

Dự luật mới của Mỹ về crypto – MEME Act

MEME Act là một sáng kiến lập pháp do Dân biểu Sam Liccardo (bang California) cùng 12 nhà tài trợ từ Đảng Dân chủ đề xuất. Dự luật nhắm đến việc ngăn chặn các quan chức công quyền bao gồm Tổng thống, Phó Tổng thống, thành viên Quốc hội, quan chức hành pháp cấp cao, cùng vợ/chồng và con cái phụ thuộc của họ phát hành, quảng bá hoặc hưởng lợi từ memecoin.

Mục tiêu chính của dự luật là bảo vệ người dân khỏi nguy cơ bị khai thác tài chính bởi những người có quyền lực chính trị, đồng thời tăng cường minh bạch trong lĩnh vực tiền mã hóa.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bị chỉ trích vì tung ra meme-coin của mình mà không có nhiều hiểu biết về tiền điện tử. Đồng tiền này ban đầu tăng giá do ảnh hưởng của ông nhưng sau đó lại sụp đổ, gây ra tổn thất lớn cho các nhà đầu tư. Đây được xem là “giọt nước tràn ly” dẫn đến sự ra đời của MEME Act.

Các nội dung chính trong dự luật bao gồm:

• Cấm phát hành memecoin: Các quan chức và gia đình họ không được phép tạo ra hoặc tài trợ cho bất kỳ memecoin, chứng khoán, hoặc tài sản kỹ thuật số nào khác.
• Hình phạt nghiêm khắc: Vi phạm có thể dẫn đến truy tố hình sự hoặc dân sự. Đặc biệt, dự luật cho phép nhà đầu tư bị thua lỗ khởi kiện để đòi bồi thường.
• Tính hồi tố: Các quan chức như Trump có thể bị yêu cầu hoàn lại lợi nhuận từ memecoin đã phát hành trước đó, ví dụ như $TRUMP hoặc $MELANIA.

Lý do dự luật MEME Act ra đời

Tháng 1 năm 2025, Tổng thống đắc cử Donald Trump và Đệ nhất phu nhân Melania Trump đã ra mắt hai memecoin: $TRUMP (đạt vốn hóa 15 tỷ USD trong 48 giờ) và $MELANIA (gần 1 tỷ USD).

Ban đầu, các token này tăng giá chóng mặt nhờ làn sóng FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội), nhưng sau đó sụp đổ thảm hại – $TRUMP giảm 82% và $MELANIA giảm 93%. Hàng trăm nghìn nhà đầu tư chịu thiệt hại, trong khi Trump và một số “người trong cuộc” được cho là đã kiếm lời lớn. Sau đó, Liccardo cáo buộc đây là hành vi “khai thác tài chính công chúng” và đặt ra nguy cơ về nội gián (insider trading) cũng như ảnh hưởng từ nước ngoài lên nhánh hành pháp.

Đây không phải là lần đầu tiên Trump tham gia vào các sản phẩm tiền điện tử. Trước đó, ông đã kiếm được hàng triệu đô la từ việc phát hành một loạt NFT có hình ảnh ông trong các tư thế siêu anh hùng khác nhau vào năm 2022. Một số chuyên gia trong ngành tin rằng việc tổng thống tung ra đồng tiền meme của riêng mình có thể báo hiệu rằng đây là xu hướng mà những người khác có thể muốn áp dụng.

Đảng Dân chủ tại Hạ viện đề xuất Đạo luật Thực thi Tiền lương và Tham nhũng Hiện đại (MEME), nhằm mục đích ngăn chặn các quan chức công kiếm lợi từ tài sản tiền điện tử. Dân biểu Sam Liccardo, đảng viên Dân chủ mới đến từ California, đã công bố vào thứ năm (ngày 27/02/2025) kế hoạch đưa ra dự luật cấm các quan chức cấp cao và gia đình họ, từ Quốc hội đến Nhà Trắng, kiếm lợi thông qua tiền xu meme cá nhân. MEME Act ra đời để ngăn chặn những vụ việc tương tự trong tương lai.

Memecoin vốn nổi tiếng với tính biến động cao và rủi ro lừa đảo. Khi quan chức tham gia phát hành, họ có thể tận dụng ảnh hưởng công chúng để thao túng giá, gây thiệt hại cho nhà đầu tư nhỏ lẻ. Dự luật này nhằm thiết lập ranh giới đạo đức và pháp lý rõ ràng, đồng thời giảm thiểu nguy cơ xung đột lợi ích giữa các bên.

Dự luật sẽ cấm các quan chức phát hành memecoin

Tính đến ngày 28/2/2025, MEME Act vẫn đang trong giai đoạn thảo luận tại Hạ viện. Tuy nhiên, triển vọng thông qua không mấy khả quan. Do quốc hội Đảng Cộng Hòa kiểm soát, với đa số tại Hạ viện và Thượng viện, Đảng Cộng hòa – vốn ủng hộ Trump – khó có khả năng thông qua dự luật do đối thủ chính trị đề xuất. Liccardo giới thiệu dự luật của mình vào thứ năm và coi đây là cách để đưa ra tuyên bố chống tham nhũng và tạo tiền đề cho hành động có thể xảy ra trong tương lai nếu Đảng Dân Chủ nắm quyền.

Nếu dự luật được thông qua, ban đầu sẽ cấm đồng xu meme Melania và Trump. Liccardo cho biết dự luật được mười hai nhà tài trợ Dân Chủ ủng hộ, những người đang hướng tới mục tiêu giành được sự ủng hộ của lưỡng đảng. Liccardo thừa nhận MEME Act mang tính “tuyên ngôn chống tham nhũng” nhiều hơn là một đạo luật có thể áp dụng ngay lập tức. Ông hy vọng nó sẽ đặt nền móng cho những thay đổi lớn hơn nếu Đảng Dân Chủ giành lại quyền kiểm soát trong tương lai.

Dù vậy, dự luật đã gây ra tranh cãi lớn trong cộng đồng crypto và chính trị Mỹ, làm nổi bật vấn đề quản lý tiền mã hóa trong bối cảnh ngày càng nhiều nhân vật công chúng tham gia thị trường này.

Tác động của dự luật MEME Act lên thị trường tiền mã hóa

Nếu được thông qua, MEME Act có thể bảo vệ nhà đầu tư khỏi các dự án memecoin lừa đảo do quan chức hậu thuẫn, tăng niềm tin vào thị trường. Nhưng một số nhà đầu tư cho rằng việc cấm quan chức phát hành memecoin hạn chế tự do cá nhân và kìm hãm sự sáng tạo trong không gian crypto.

Memecoin như $TRUMP hay $MELANIA có thể chịu áp lực bán tháo nếu dự luật được áp dụng hồi tố, khiến giá trị tiếp tục lao dốc. Ngược lại, nếu dự luật thất bại, các memecoin liên quan đến nhân vật chính trị có thể tiếp tục thu hút sự quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh Trump tái đắc cử.

MEME Act là dấu hiệu cho thấy chính phủ Mỹ đang siết chặt quản lý tiền mã hóa, đặc biệt với các tài sản đầu cơ như memecoin. Các cơ quan như SEC hay Bộ Tư pháp có thể mở rộng phạm vi điều tra sang các dự án crypto khác. MEME Act dù không thành công ngay lập tức, vẫn mở đường cho các quy định nghiêm ngặt hơn về tiền mã hóa trong tương lai.

Một số người ủng hộ dự luật vì nó chống lại các trò lừa đảo kiểu “pump-and-dump”, trong khi những người khác cho rằng đây là sự can thiệp không cần thiết vào thị trường tự do. Ngày 27/2/2025, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ tuyên bố memecoin không phải chứng khoán theo luật hiện hành, nhưng các hành vi gian lận vẫn có thể bị xử lý bởi các cơ quan khác.

Bartlett Naylor từ Public Citizen cảnh báo rằng nếu không kiểm soát, memecoin của quan chức có thể trở thành công cụ để nước ngoài tài trợ gián tiếp cho chính phủ Mỹ – một kịch bản nguy hiểm chưa từng có.

Trong ngắn hạn, MEME Act khó trở thành luật do rào cản chính trị. Tuy nhiên, nó đã làm dấy lên cuộc tranh luận quan trọng về vai trò của quan chức trong thị trường crypto và trách nhiệm bảo vệ nhà đầu tư. Nếu Đảng Dân chủ giành lại quyền lực hoặc nếu các vụ bê bối memecoin tiếp tục leo thang, một phiên bản mạnh mẽ hơn của dự luật này có thể tái xuất trong tương lai gần.

Dự luật mới của Mỹ cấm các quan chức phát hành memecoin – MEME Act – là một nỗ lực đáng chú ý để giải quyết vấn đề xung đột lợi ích trong không gian tiền mã hóa. Dù chưa thể áp dụng ngay, nó phản ánh sự thay đổi trong cách chính phủ Mỹ đối phó với sự bùng nổ của crypto, đặc biệt là các memecoin gắn với nhân vật chính trị như Donald Trump. Nhà đầu tư cần thận trọng hơn khi tham gia vào các dự án này, đồng thời theo dõi sát sao diễn biến lập pháp để điều chỉnh chiến lược của mình.