SEC thay đổi quan điểm: Liquid Staking không phải chứng khoán

Ngày 5/8/2025, Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã công bố một tuyên bố mang tính bước ngoặt, khẳng định rằng một số hoạt động liquid staking trong lĩnh vực tiền mã hóa không được xem là giao dịch chứng khoán. Quyết định này đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong cách tiếp cận pháp lý của SEC, mang lại sự rõ ràng cho các giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) và mở ra cơ hội phát triển cho thị trường tiền mã hóa. Bài viết này Blog Meme sẽ phân tích chi tiết tuyên bố của SEC, tác động của nó đến ngành công nghiệp crypto, và những điều nhà đầu tư cần biết.

Liquid Staking là gì?

Liquid staking là một giải pháp cải tiến trong hệ sinh thái blockchain sử dụng cơ chế Proof-of-Stake (PoS). Khác với staking truyền thống, nơi tài sản bị khóa trong một khoảng thời gian cố định, liquid staking cho phép người dùng nhận được token đại diện (liquid staking token – LST) theo tỷ lệ 1:1 với tài sản đã stake. 

Những token này, như stETH của Lido hay rETH của Rocket Pool, có thể được giao dịch, sử dụng trong các giao thức DeFi, hoặc làm tài sản thế chấp, giúp tăng tính thanh khoản và hiệu quả sử dụng vốn.

Tuy nhiên, trước đây, các hoạt động staking, đặc biệt là dịch vụ staking-as-a-service, từng bị SEC xem là hình thức chào bán chứng khoán trá hình, dẫn đến nhiều vụ kiện hoặc tạm dừng dịch vụ từ các nền tảng lớn như Kraken, Coinbase và MetaMask.

Tuyên bố mới của SEC: Liquid Staking không phải chứng khoán

Theo thông báo từ Bộ phận Tài chính Doanh nghiệp của SEC, một số hình thức liquid staking không cấu thành giao dịch chứng khoán theo Đạo luật Chứng khoán 1933 (Section 2(a)(1)) và Đạo luật Giao dịch Chứng khoán 1934 (Section 3(a)(10)). Cụ thể, SEC đã phân loại các hoạt động liquid staking như sau:

• Staking cá nhân: Người dùng tự vận hành node và stake tài sản, được xem là “tự phục vụ mạng lưới”. Phần thưởng staking được coi là “khoản đền đáp cho công sức kỹ thuật”, không phải lợi tức thụ động.
• Staking không lưu ký (non-custodial): Người dùng ủy quyền cho bên thứ ba thực hiện các tác vụ hành chính, nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát tài sản.
• Staking có lưu ký (custodial): Dù tài sản được gửi cho bên thứ ba để stake, nếu tài sản vẫn thuộc quyền sở hữu của người dùng và không được sử dụng cho mục đích kinh doanh hoặc đầu tư, hoạt động này vẫn không được xem là chứng khoán.

SEC cũng nhấn mạnh rằng các dịch vụ phụ trợ như bảo hiểm slashing, rút staking sớm, thanh toán phần thưởng linh hoạt, hoặc gộp tài sản để đủ điều kiện staking chỉ mang tính hành chính, không biến liquid staking thành giao dịch chứng khoán.

SEC says certain liquid staking tokens are NOT securities…

Think last hurdle in order for SEC to approve staking in spot eth ETFs.

The reason?

Liquid staking tokens will be used to help manage liquidity w/in spot eth ETFs, something that was a concern for SEC. pic.twitter.com/tKJbEoQVNp

— Nate Geraci (@NateGeraci) August 5, 2025

Phân tích theo Howey Test

SEC sử dụng Howey Test, tiêu chuẩn pháp lý để xác định một giao dịch có phải là hợp đồng đầu tư hay không. Theo Howey Test, một giao dịch là chứng khoán nếu đáp ứng các tiêu chí: (1) có đầu tư tiền, (2) kỳ vọng lợi nhuận, (3) lợi nhuận đến từ nỗ lực của bên thứ ba. Với liquid staking, SEC cho rằng phần thưởng staking không phụ thuộc vào “nỗ lực quản lý” của bên thứ ba mà là kết quả của việc tham gia bảo vệ mạng lưới blockchain, do đó không thỏa mãn tiêu chí của Howey Test.

Tác động của tuyên bố

Tuyên bố của SEC ngày 5/8/2025, khẳng định liquid staking không phải chứng khoán, là một cột mốc quan trọng, mang lại sự minh bạch pháp lý và thúc đẩy sự tự tin trong ngành tiền mã hóa. Quyết định này không chỉ giảm rủi ro cho các giao thức DeFi mà còn mở ra cơ hội cho các sản phẩm tài chính sáng tạo, đặc biệt là quỹ ETF tích hợp staking, tạo động lực tăng trưởng cho thị trường.

Đối với giao thức Liquid Staking

Các giao thức như Lido Finance, Rocket Pool, và Liquid Collective được hưởng lợi trực tiếp từ quyết định này. Sự rõ ràng pháp lý giúp giảm rủi ro kiện tụng, khuyến khích các nhà phát triển tiếp tục xây dựng và mở rộng các sản phẩm DeFi. Theo DefiLlama, Lido hiện chiếm hơn 72,88% thị phần liquid staking trên Ethereum với tổng giá trị khóa (TVL) đạt 21,361 tỷ USD, trong khi Rocket Pool chiếm 8,6% với TVL 2,521 tỷ USD.

Đối với quỹ ETF tiền mã hóa

Tuyên bố của SEC mở ra cơ hội cho các quỹ ETF tiền mã hóa, như ETF Bitcoin hoặc Ethereum, tích hợp liquid staking để tăng lợi suất. Điều này có thể thu hút thêm nhà đầu tư tổ chức và cá nhân, thúc đẩy dòng vốn vào thị trường crypto.

Đối với tâm lý thị trường

Quyết định này được cộng đồng crypto xem là một “cột mốc tăng giá” (bullish milestone). Các bài đăng trên X từ những người như @ThuanCapital, @0xgaut, và @RebeccaRettig1 cho thấy sự lạc quan về việc SEC nới lỏng quan điểm, tạo điều kiện cho sự phát triển của DeFi và các sản phẩm staking. Ủy viên SEC Hester Peirce cũng nhận định: “Cung cấp tính bảo mật không phải là chứng khoán,” nhấn mạnh sự minh bạch mà ngành crypto xứng đáng được hưởng.

Ý kiến trái chiều

Tuy nhiên, không phải ai trong SEC cũng đồng thuận. Ủy viên Caroline Crenshaw lo ngại rằng cách tiếp cận này có thể làm giảm nhẹ các rủi ro như biến động giá, lỗ hổng kỹ thuật, hoặc lừa đảo. Bà nhấn mạnh cần thận trọng để bảo vệ nhà đầu tư, đặc biệt khi thị trường crypto vẫn còn nhiều biến động.

Bối cảnh thay đổi chính sách của SEC

Sự thay đổi này diễn ra sau khi cựu Chủ tịch SEC Gary Gensler rời vị trí. Dưới thời Gensler, SEC áp dụng cách tiếp cận nghiêm ngặt, khởi kiện nhiều nền tảng crypto với cáo buộc vi phạm luật chứng khoán. Tuy nhiên, từ đầu năm 2025, dưới sự lãnh đạo của Quyền Chủ tịch Mark Uyeda và Ủy viên Hester Peirce, SEC đã:

• Hủy bỏ nhiều vụ kiện lớn với Coinbase, Robinhood, Uniswap, OpenSea, Gemini, và Justin Sun.
• Thành lập nhóm chuyên trách crypto do Hester Peirce dẫn đầu, tập trung vào phân loại tài sản mã hóa và xây dựng khung pháp lý minh bạch.
• Chuyển trọng tâm từ thực thi sang giám sát và hợp tác với ngành crypto, đồng thời công nhận các hoạt động như đào coin Proof-of-Work và staking PoS không phải là chứng khoán.

Những điều nhà đầu tư cần lưu ý

Mặc dù tuyên bố của SEC mang lại sự rõ ràng pháp lý, nhà đầu tư vẫn cần thận trọng:

• Rủi ro kỹ thuật: Các giao thức liquid staking có thể gặp rủi ro từ lỗi hợp đồng thông minh hoặc hành vi sai phạm của validator (slashing).
• Biến động thị trường: Giá token đại diện (LST) có thể dao động, như trường hợp stETH từng de-peg xuống 0.94 ETH vào năm 2022 do khối lượng bán lớn từ Alameda Research.
• Tính tập trung: Các giao thức như Lido, với 29,1% tổng lượng ETH được stake, có thể gây lo ngại về tính tập trung hóa trong mạng lưới.

Để giảm thiểu rủi ro, nhà đầu tư nên:

• Chọn các giao thức uy tín với TVL cao và đã qua kiểm toán bảo mật.
• Đánh giá tỷ lệ phần thưởng (APR) so với rủi ro, ví dụ: Rocket Pool hiện cung cấp APR 6,8% cho staking node và 3,41% cho staking ETH.
• Theo dõi sát sao các cập nhật pháp lý để điều chỉnh chiến lược đầu tư.

Kết luận

Tuyên bố của SEC ngày 5/8/2025 là một bước tiến quan trọng, mang lại sự minh bạch pháp lý cho hoạt động liquid staking và củng cố niềm tin vào sự phát triển của DeFi. Với sự ủng hộ từ các nhân vật chủ chốt như Hester Peirce và sự thay đổi trong chính sách của SEC, thị trường crypto đang đứng trước cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần tiếp tục nghiên cứu và cân nhắc các rủi ro để tận dụng tối đa tiềm năng của liquid staking.

Theo dõi Blog Meme để cập nhật thông tin thị trường và xu hướng meme coin. Trải nghiệm giao dịch hiệu quả cùng MevX, nền tảng trading tối ưu cho nhà đầu tư hiện đại

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không phải lời khuyên đầu tư. Nhà đầu tư cần tự chịu trách nhiệm với các quyết định của mình.