Cơ quan tài chính Thổ Nhĩ Kỳ chặn PancakeSwap và 45 website tiền điện tử khác

Cơ quan Quản lý Thị trường Tài chính Thổ Nhĩ Kỳ (CMB) vừa khiến cộng đồng crypto dậy sóng khi ra lệnh chặn 46 website tiền điện tử, trong đó có cả PancakeSwap – một trong những sàn giao dịch phi tập trung (DEX) lớn nhất thế giới. Với khối lượng giao dịch hơn 325 tỷ USD trong tháng 6/2025, PancakeSwap là mắt xích quan trọng của hệ sinh thái DeFi toàn cầu. Động thái này phản ánh rõ lập trường cứng rắn của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ trong việc kiểm soát tài chính số. Nhưng đằng sau quyết định đó là gì? Và ai sẽ chịu tác động nhiều nhất?

Vì sao PancakeSwap và các sàn DEX bị Thổ Nhĩ Kỳ chặn?

Theo thông báo từ CMB, các trang web vừa bị chặn – bao gồm cả PancakeSwap – bị cho là cung cấp dịch vụ trái phép tại Thổ Nhĩ Kỳ và không tuân thủ các quy định chống rửa tiền (AML) mới. Một trong những quy định quan trọng là yêu cầu báo cáo các giao dịch có giá trị trên 15.000 lira (tương đương 425 USD), vốn thường không được áp dụng chặt chẽ trên các nền tảng phi tập trung.

Cơ quan này cho rằng việc siết chặt quản lý tiền điện tử là cần thiết để bảo vệ an ninh tài chính quốc gia, giảm thiểu rủi ro lừa đảo và tạo ra môi trường minh bạch cho nhà đầu tư trong nước. Đây là một phần trong chiến dịch giám sát tài chính rộng lớn hơn, đặc biệt trong bối cảnh tiền điện tử ngày càng phổ biến tại quốc gia này.

DEX là gì và tại sao ngày càng được ưa chuộng?

Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là nền tảng cho phép người dùng giao dịch tiền điện tử trực tiếp với nhau thông qua hợp đồng thông minh mà không cần bên trung gian như ngân hàng hoặc sàn giao dịch tập trung. Ưu điểm lớn của DEX là tăng tính minh bạch, giảm chi phí giao dịch và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.

Theo báo cáo năm 2023, DEX đang ngày càng phổ biến tại các quốc gia có cộng đồng crypto phát triển, trong đó Thổ Nhĩ Kỳ là một thị trường tiềm năng với tỷ lệ sử dụng tiền điện tử cao trong khu vực.

PancakeSwap là nền tảng DEX hoạt động trên BNB Chain – là một trong những sàn có khối lượng giao dịch lớn nhất, ghi nhận hơn 325 tỷ USD chỉ trong tháng 6/2025. Điều này cho thấy tầm ảnh hưởng mạnh mẽ của PancakeSwap trong hệ sinh thái DeFi toàn cầu.

Lý do chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mạnh tay

Động thái chặn PancakeSwap cùng nhiều nền tảng DEX không phải là hành động đơn lẻ, mà là phản ánh xu hướng kiểm soát crypto đang gia tăng tại nhiều quốc gia. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại về các hoạt động rửa tiền, gian lận tài chính và việc người dùng dễ tiếp cận các dịch vụ phi tập trung không chịu giám sát.

Trong khi đó, các sàn DEX thường không yêu cầu KYC (xác minh danh tính), nên không thể đáp ứng các quy định quản lý truyền thống, nhất là trong khuôn khổ chống tài trợ khủng bố và bảo vệ người tiêu dùng.

Tác động đến người dùng tại Thổ Nhĩ Kỳ

Với việc các sàn như PancakeSwap bị chặn, người dùng trong nước sẽ gặp khó khăn trong việc truy cập các dịch vụ giao dịch phi tập trung. Điều này có thể khiến họ phải phụ thuộc vào các sàn tập trung – vốn dễ bị kiểm soát hơn, hoặc tìm cách vượt rào thông qua các công cụ như VPN, dẫn đến rủi ro bảo mật và pháp lý cao hơn.

Theo khảo sát năm 2023, 38% nhà đầu tư crypto tại Thổ Nhĩ Kỳ từng sử dụng DEX để đa dạng hóa danh mục đầu tư và tận dụng các cơ hội sinh lời trong thị trường DeFi. Việc chặn các nền tảng này có thể gây cản trở lớn tới quyền tự do tài chính của người dân.

Thổ Nhĩ Kỳ – một phần của bức tranh quản lý toàn cầu

Thổ Nhĩ Kỳ không phải quốc gia đầu tiên hành động cứng rắn với DEX. Nhiều quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ cũng đang đề xuất các quy định mới để kiểm soát chặt hơn các giao thức DeFi. Tuy nhiên, cộng đồng tiền điện tử vẫn cho rằng việc cấm đoán hoàn toàn sẽ làm chậm tiến trình đổi mới, và thay vào đó nên tập trung vào mô hình quản lý linh hoạt hơn.